Πώς θα λειτουργεί το εθνικό απόθεμα στη νέα ΚΑΠ και πόσα χρήματα κόβει η σύγκλιση
Τα καινούργια δεδομένα της ΚΑΠ 2023-2027 ανέλυσε σε ημερίδα στη Λέσβο στις 21 Φεβρουαρίου ο μελετητής Γιάννης Φλωρίδης.
Συγκεκριμένα, παρουσίασε το στρατηγικό σχέδιο εφαρμογής της νέας ΚΑΠ 2023-2027 στην χώρα μας. Η παρουσίαση ήταν προσαρμοσμένη στα δεδομένα των καλλιεργειών και των εκτροφών της Λέσβου και της Λήμνου, περιοχή ευθύνης του μελετητικού του γραφείου. Όπως ανέφερε ο κ. Φλωρίδης, το 2026 θα γίνει επαναξιολόγηση της νέας ΚΑΠ, αλλά μέχρι το 2027 οι παραγωγοί, δεν πρέπει να αναμένουν συνταρακτικές αλλαγές. Στη νέα ΚΑΠ διατηρούνται οι δυο πυλώνες, ο πρώτος με τις άμεσες ενίσχυσεςι και ο δεύτερος με τις έμμεσες. Για πρώτη φορά, θα μπορεί να μεταφερθεί ένα 10% από τις άμεσες κάθε χρόνο και να πάει στις έμμεσες, ενώ μέχρι τώρα γίνονταν το αντίθετο. Συνολικά, από το 2023 έως το 2027 στις άμεσες αντιστοιχούν 9,6 δις στον πρώτο πυλώνα για τη χώρα μας και 3,6 διςς ευρώ στο δεύτερο πυλώνα, που περιλαμβάνει επενδύσεις για ανάπτυξη των εκμεταλλεύσεων. Το 2007 η τότε ΚΑΠ μοίραζε μέσω πρώτου πυλώνα 2,3 δις ευρώ, το 2014 το ποσό έπεσε στα 1,9 δις ευρώ και το 2023 στα 1,7 δις ευρώ. «Από τις μειώσεις αυτές, οι πρώτοι που την… πληρώνουν είναι οι παλαιότεροι αγρότες. Σε αυτό έχει συντελέσει και η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, που αποτελούσε βασικό χρηματοδότη», σημείωσε χαρακτηριστικά, για να προσθέσει πως η βασική ενίσχυση θα συνεχίσει να υπάρχει, το ίδιο και οι νέοι αγρότες θα συνεχίσουν και με το παραπάνω να ενισχύονται, οι συνδεδεμένες θα έχουν διαφοροποιήσεις, ενώ η αναδιανεμητική ενίσχυση θα παίρνει χρήματα από μεγάλες εκμεταλλεύσεις και θα τα πηγαίνει σε πιο μεσαίες-μικρές. Η μεγαλύτερη αλλαγή έρχεται όμως, με την κατάργηση του πρασινίσματος, με την μορφή που γνωρίζαμε, μέσω του οποίου μοιράζονταν το 48% των άμεσων ενισχύσεων απευθείας στον κάθε παραγωγό και μάλιστα με με μικρές υποχρεώσεις. Στη θέση τους θα εφαρμοστούν τα οικολογικά σχήματα, τα οποία αφορούν πολύπλοκές δράσεις, με περιβαλλοντικές υποχρεώσεις εκ μέρους των παραγωγών.
Η σύγκλιση και οι νέες εκτάσεις που δεν μπηκαν ποτέ στο σύστημα
Μέχρι το τέλος του 2026 και αρχές του 2027 θα πρέπει να έχει επέλθει σύγκλιση δικαιωμάτων μέσα στην Ευρώπη, ώστε να εισπράττει κάθε παραγωγός τα ίδια ποσά ενισχύσεων, ανάλογα την καλλιέργεια. Όπως ανέφερε ο κ. Φλωρίδης τα νεοεισερχόμενα στην ΕΕ κράτη – μέλη πίεσαν ώστε η σύγκλιση να γίνει άμεσα, όμως τα παλαιότερα μέλη, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, πέρασαν τη γραμμή για σταδιακή σύγκλιση, όπως και έγινε τελικά. Μέσω νέας ΚΑΠ λοιπόν, τα ποσά που θα δίνονται κάθε χρόνο στη χώρα μας, θα είναι 829 εκατ. ευρώ για τη βασική ενίσχυση, 425 εκατ. ευρώ για τα οικολογικά σχήματα, 175 εκατ. ευρώ μέσω αναδιανεμητικής, 245 μέσω συνδεδεμένων και 28 εκατ. ευρώ για νέους γεωργούς. Όσον αφορά στον πρώτο πυλώνα, διατηρούνται και στη νέα ΚΑΠ οι τρεις αγρονομικές περιφέρειες (αροτραία, δενδρώδη, βοσκοτόπια) και παίρνει δικαιώματα, όποιος είχε δικαιώματα, αρκεί να είχε δικαιώματα το 2015 και μετέπειτα. Με τις ίδιες εκτάσεις, παίρνει και στη νέα ΚΑΠ τα ίδια δικαιώματα, όχι όμως τα ίδια ποσά. Μόνο στη βασική ενίσχυση η μείωση σε σχέση με την προηγούμενη ΚΑΠ είναι στο 17%, ενώ ως έτος αναφοράς για την καινούργια ΚΑΠ είναι το 2019. «Ό,τι ακούγαμε ότι θα βρεθούν νέες εκτάσεις και θα ενσωματωθούν στη νέα ΚΑΠ, δεν ισχύει. Δεν έχουν μπει νέα στρέμματα ούτε σε βοσκοτόπια, ούτε σε τίποτα άλλο. Η Ελλάδα μπήκε στη νέα ΚΑΠ με τα στρέμματα του 2019 και με αυτά θα πορευθεί», υπογράμμισε. Σε αυτές τις εκτάσεις λοιπόν (2019), με βάση αυτές θα μοιράζονται τα χρήματα οι παραγωγοί, για να φτάσουμε στο 2027 σε πλήρη σύγκλιση και ενιαία δικαιώματα, στα αροτραία 21,5 ευρώ το στρέμμα, στις δενδρώδεις 27 ευρώ το στρέμμα και στα βοσκοτόπια 17 ευρώ το στρέμμα.
Πώς θα λειτουργεί το εθνικό απόθεμα
Οι νέοι που θα ξεκινήσουν γεωργία από το 2023, θα δικαιούνται, όπως και στην προηγούμενη ΚΑΠ, δικαιώματα μέσω του εθνικού αποθέματος. Το εθνικό απόθεμα θα τροφοδοτείται με παρακράτηση 3% στην αξία της βασικής ενίσχυσης σε κάθε αγρότη κάθε έτος. Επίσης θα παίρνει δικαιώματα (ένα ποσοστό 20-25%) από τις πράξεις μεταβιβάσεων δικαιωμάτων, μείωση που δεν θα αφορά όμως μεταβιβάσεις δικαιωμάτων μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού. Τέλος, δικαιώματα, θα παίρνει το απόθεμα και από ποσά επιδοτήσεων αγροτών κάτω των 150 ευρώ. Αυτό αφορά την ηπειρωτική Ελλάδα και όχι τα νησιά.
